Okkupasjon og kolonisering

Verdssamfunnet lar det skje, og norske politikarar trekkjer på skuldrene. Etter ei hektisk veke saman med palestinarar på Vestbredda er det lett å forstå at dei er frustrert over ein håplaus situasjon som blir stadig verre. Forholda er så spesielle at dei er vanskeleg å beskrive. Dei bør opplevast. Og dei bør få ein breiare plass i den norske debatten.

Konfiskert land

Over fire hundre tusen israelske settlarar har konfiskert land på den palestinske Vestbredda. Dei ulovlege busetnadene har akselerert i omfang trass i alle fredsavtaler. Dette er ei kolonisering av eit omfang som vi ikkje har sett maken til i moderne tid. Kring dei ulovlege busetnadene er det etablert tryggingssoner som gjer det vanskeleg eller umogeleg for palestinarane å dyrke jorda si. Israelarane har full kontroll med vassforsyninga og diskriminerer palestinarane til fordel for settlarane. Palestinske hus blir rivne for å gi plass for israelske settlarar, og det blir bygd vegar som er reservert for israelarane.

I Jordandalen har tilhøva blitt så vanskelege at talet på palestinarar har gått ned frå tre hundre tusen til sytti tusen. Dei som er att, kjempar ein tapper kamp mot settlarar, militærstyre og alle slag urimelege reglar som gjer det vanskeleg å overleve. Men vi møtte like vel eit sterkt engasjement for å sikre at Jordandalen som utgjer 30 prosent av Palestina, skal vere eit palestinsk område også i framtida. Klarer Israel å presse palestinarane ut av denne fruktbare dalen, så har dei gitt Palestina eit banesår. Mange trur at nettopp det er formålet med den politikken som blir ført.

Fengsle palestinarar

Israel driv hard militær justis for å få gjennomført den stortilte konfiskeringa av palestinsk land. Palestinarane blir behandla etter militære lover, medan settlarane i praksis blir behandla etter langt mildare sivile lover. Natt som dag bryt dei militære seg inn i palestinske heimar for å gripe og fengsle palestinarar, barn så vel som vaksne. Årleg blir eit tusental palestinske barn fengsla og til dels misshandla. Dette er klart i strid med internasjonale lover, og det bidrar til å skape traumatiserte barn som ein gang blir traumatiserte vaksne. I følgje den britiske juristen Gerard Horton er det tøffe militærstyret ein del av ein politikk som skal bane vegen for den ulovlege koloniseringa av palestinsk land.

Mange stader slår israelske ekstremistar seg ned i konfiskerte bustader inne i palestinske område. Det fører i sin tur til at militærstyret må opprette tryggingssoner som gjer at store område blir sperra av og forfell. Ikkje ein gang moskeane får vere i fred. I Hebron har militærstyret konfiskert halve Abraham-moskeen og gjort den til synagoge. I dei jødiske høgtidene blir heile moskeen stengt for palestinarar under streng kontroll av den israelske hæren.

Segregeringsmur

På toppen av det heile har vi muren som blir marknadsført som ein tryggingsmur mellom Israel og Palestina. Men den er snarare ein segregeringsmur. Den splittar ikkje berre israelar frå palestinar, men også palestinar frå palestinar. Muren snor seg inn på palestinsk område slik at palestinarane misser store landområde og må gjennom dei utrulegaste rutinar for å komme seg til sine naboar og sine eigne jordbruksområde. Palestinarane må finne seg i å reise lange omvegar og bli stoppa og hindra i kontrollpostar, samtidig som settlarane kan komme seg raskt fram på dei nye vegane som er reservert for israelarar. Slik diskriminering av ulike folkegrupper er klart i strid med folkeretten for okkuperte område.

Desse eksempla er berre ein del av det du kan sjå om du reiser litt omkring i Palestina. Israel og venene deira hevdar at alt det er nødvendige tryggingstiltak. Men det er svært vanskeleg å sjå den logiske samanhengen mellom tryggleik og mykje av det som palestinarane blir utsett for. Basisen for diskrimineringa og trakkaseringa er ei akselererande kolonisering av palestinsk land. Israel spekulerer i at det vil vere umogeleg å flytte israelarane ut frå dei ulovlige busetnadane, og at settlarane aldri vil akseptere å bli ein del av ein palestinsk stat. Staten Israel fører ein hardhendt og systematisk politikk for å hindre ei tostatsløysing, noko Netanyahu plumpa ut med i valkampen nyleg.

Press på Israel

Det er vanskeleg å forstå at verda har latt denne koloniseringa halde fram i snart femti år. Ingen andre stader kunne dette ha skjedd utan kraftige sanksjonar. Dersom ikkje verdssamfunnet legg langt sterkare press på Israel, så er det snart for seint å få til ei tostatsløysing som basis for varig fred. Palestina kan bli utradert eller redusert til nokre små øyar i Israel, eller vi kan oppleve ein eksplosjon med dramatiske konsekvensar før vi kjem så langt. Vi kan ikkje sitte stille og sjå på denne utviklinga. Som eit første skritt bør norske politikarar straks anerkjenne Palestina slik Sverige har gjort.